Beliebte Tags
Schlagwörter

KZ-Außenlager Görlitz

Oprócz jeńców wojennych i cywilów, żydowscy więźniowie obozów koncentracyjnych byli również zmuszani do pracy w wyniszczających warunkach – tak jak miało to miejsce w WUMAG. Żydzi zostali umieszczeni w obozie pracy przymusowej w Biesnitzer Grund – stąd potoczna, ale nieoficjalna nazwa „KZ Biesnitzer Grund“ – który w trakcie swojego istnienia przeszedł kilka etapów.

WUMAG nabył teren dawnej cegielni już w 1939 r., gdzie założył obóz koszarowy. Początkowo przetrzymywano tu francuskich jeńców wojennych, ale po rozpoczęciu wojny przeciwko Związkowi Radzieckiemu latem 1941 r. i zatrzymaniu ofensywy, tak zwani „robotnicy wschodni“, tj. cywilni robotnicy przymusowi i radzieccy jeńcy wojenni, zostali umieszczeni w tak zwanym „obozie rosyjskim“.

Do jeńców wojennych i cywilnych robotników przymusowych ostatecznie dołączyli żydowscy robotnicy przymusowi. Tak zwana Organizacja Schmelt, nazwana na cześć Brigadeführera SS Albrechta Schmelta, „Specjalnego Przedstawiciela Reichsführera SS ds. Zagranicznej Pracy na Górnym Śląsku“, była odpowiedzialna za przymusową pracę Żydów na Śląsku. Zgodnie z narodowosocjalistyczną ideologią, Żydzi byli początkowo usuwani ze swoich miejsc pracy i przewożeni do tak zwanych „obozów żydowskich“, które zakładano w bezpośrednim sąsiedztwie fabryk, gdzie Żydzi byli następnie zatrudniani jako robotnicy przymusowi w szczególnie trudnych warunkach. Tak było również w WUMAG. Od kwietnia 1943 r. utworzono „ZAL“ (centralny obóz pracy) dla żydowskich więźniów zatrudnionych przy produkcji zbrojeniowej w WUMAG.

Teren obozu otoczony był ogrodzeniem, do którego doprowadzona była energia elektryczna. Oprócz baraków mieszkalnych dla więźniów, na terenie obozu lub w jego bezpośrednim sąsiedztwie znajdowały się warsztaty w budynkach dawnej cegielni, baraki funkcyjne oraz baraki mieszkalne dla komendanta obozu i SS. Żydowskie kobiety i mężczyźni zakwaterowani byli w obozie oddzielnie, w najbardziej niesprzyjających i nieludzkich warunkach, w drewnianych barakach. Męscy więźniowie obozu byli wysyłani do Görlitz przez duże obozy koncentracyjne Auschwitz i Groß Rosen lub Fünfteichen jako podobozy tego ostatniego. Więźniowie obozu koncentracyjnego byli zróżnicowani pod względem pochodzenia i narodowości: pochodzili z Niemiec, Słowacji, Węgier, Ukrainy Karpackiej i Polski. Pierwszy transport węgierskojęzycznych kobiet przybył do Görlitz we wrześniu.

Po tym, jak Heinrich Himmler nakazał rozwiązanie obozów, których więźniowie byli rozmieszczeni w obszarach nieistotnych dla działań wojennych, ZAL Görlitz został włączony do obozu koncentracyjnego Groß Rosen jako obóz satelitarny w połowie 1944 roku.