Pragniemy Państwa poinformować, że  udostępniona została wystawa poświęcona pamięci o polskich jeńcach byłego Stalagu VIII A Görlitz.

Wystawę można obejrzeć, odwiedzając Europejskie Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura lub po prostu, udając się na spacer po byłym obozie. Wystawa została bowiem umieszczona na zewnątrz.

Wystawę zrealizowała Fundacja Pamięć, Edukacja, Kultura ze środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Jej kuratorem jest dr Kazimierz Wóycicki, a w pracach redakcyjnych brały udział Kinga Hartmann, Teresa Korsak i Alexandra Grochowski.

Zdjęcia, które zostały na niej wykorzystane pochodzą z Archiwum Miasta Görlitz, Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach oraz ze zbiorów Fundacji.

Wystawa poświęcona polskim jeńcom byłego obozu jenieckiego Stalag VIII A Görlitz jest pierwszym obiektem w przestrzeni regionu Zgorzelca upamiętniającym tragiczne losy obrońców ojczyzny walczących z hitlerowskim najeźdźcą.

Od wielu lat pamięć o polskich żołnierzach i ich walce z III Rzeszą koncentrowała się w Zgorzelcu głównie na obchodach związanych z walkami na tym terenie II Armii Wojska Polskiego. Jest to zrozumiałe ze względu na znajdujący się w Zgorzelcu cmentarz żołnierzy tej armii. Z pól walki przeniesiono tu szczątki 3400 żołnierzy, oficerów i podoficerów.

Od roku 1990 obchodzi się też w Zgorzelcu rocznicę wybuchu powstania warszawskiego przy pomniku Armii Krajowej.

Losy polskich jeńców tragicznego września 1939 były tu tematem marginalnym, ponieważ temat Stalagu VIII A z różnych względów nie istniał przez dziesięciolecia w przestrzeni publicznej polskiego Zgorzelca, jak i niemieckiego Görlitz.

Wystawa „Polscy jeńcy Stalagu VIII A Görlitz 1939–1945. Ich losy i nasza pamięć o nich” wydobywa z niepamięci społecznej historię tysięcy żołnierzy w niewoli, którzy już od września 1939 r., zgromadzeni w namiotach na obrzeżach Görlitz, zmuszeni zostali do budowy stalagu i pracy na rzecz III Rzeszy.

Przedstawiając ich na zdjęciach z tamtego czasu, chcemy uchronić od zapomnienia ich twarze, nawet, jeśli nie znamy ich nazwisk. Niewiele o nich wiemy, szukamy śladów, zapisów, dokumentów. Każda informacja jest cenna.

Ostatnią grupę polskich jeńców stanowili żołnierze Armii Krajowej, przywiezieni tutaj późną jesienią 1944 r. po kapitulacji powstania w Warszawie.

Mamy nadzieję, że prezentowana ekspozycja poszerzy wiedzę o tym obliczu wojny i przyczyni się do pogłębienia świadomości historycznej mieszkańców regionu.

Kinga Hartmann